Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2014

Δεν επιτρέπεται οι Χριστιανοί να παρακολουθούν καρναβάλια ή να συμμετέχουν σ' αυτά με οποιονδήποτε τρόπο

Μ.Σ. ἐκπ/κός

Δεν επιτρέπεται οι Χριστιανοί να παρακολουθούν καρναβάλια ή να συμμετέχουν σ' αυτά με οποιονδήποτε τρόπο!

ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ;
Ή ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΓΑΝΙΣΜΟ ΤΗΝ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΕΙΑ
ΚΑΙ ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΙΩΝ;
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΑ ΧΩΡΙΣ ΜΑΣΚΕΣ
Ἐτυμηγορία τῆς λέξης ( πιθανές καί ἐπικρατοῦσες ἐρμηνεῖες ):
  1.   carne= κρέας  καί vale=γειά σου
  2. carne= κρέας  και levare=αἴρω-σηκώνω ( δηλαδή ἀναιρῶ, ἀπέχω, ἐγκαταλείπω
  3.  Κάρνεια: ἀρχαία εἰδωλολατρική ἐορτή γιά νά τιμήσουν τόν «Θεό» Κάρνειο Ἀπόλλωναλόγῳ ὅμως διαφορετικῆς ἐποχῆς ἐορτασμοῦ καί ἀπουσίας μασκαρέματος, θεωρεῖται λιγότερο πιθανή αὐτή ἡ ἐκδοχή ).
  4. Κάρνος=τράγος, βόσκημα, πρόβατον ( σύμφωνα μέ τόν λεξικογράφο Ἡσύχιο ). Συνδυάζεται μέ τόν ἀρχαῖο χοροπηδηχτό χορό τῶν  ἀρχαίων «Θεῶν» Σατύρων ( οἱ ὁποῖοι ὀργίαζαν, ἐξ οὗ καί ὁ λαός ὀνομάζει Σάτυρο ἕναν ἄνθρωπο πού ἐπιδίδεται σέ κραιπάλες ). Κι ὅπως χοροπηδοῦνε οἱ τράγοι, ἔτσι καί οἱ Σάτυροι, ἔτσι καί οἱ συμμετέχοντες στούς καρναβαλικούς χορούς καί στίς καρναβαλικές παρελάσεις
  5.  corn=κέρατο καί Vaal ἤ Βῆλος=ἀρχαῖος αἱμοσταγής βοϊδόμορφος «Θεός». Ἄρα τό καρναβάλι σημαίνει «βοϊδοκέρατο» εἰρωνικά, γιά νά θυμίζει τή νίκη τῶν αἰγοπροβατοτρόφων κατά τῶν βοϊδοτρόφων καί τοῦ «Θεοῦ» Βάαλ στήν ἀρχαιότητα. Ἐπίσης ποιός ἄλλος, κατά σύμπτωσιν… παρουσιάζεται μέ κέρατα;…Μήπως ὁ διάβολος;…
  6. corn=κέρατο καί leyalem=ἀποχή ἀπό τό κρέας.
  7. carrus=κάρο καί navalis=ναυτικό ( δηλαδή ναυτικό ἀμαξίδιο ). Παραπέμπει στήν ἐμφάνιση τοῦ «Θεοῦ» Διόνυσου στά Διονυσιακά Συμπόσια-ὄργια, ὁ ὁποῖος ἐρχόταν πάντοτε μέ τροχοφόρο καράβι.[i].
Ἡ εἰρωνεία τοῦ ὅλου θέματος εἶναι ὅτι τήν περίοδο τῶν Ἀποκρεῶν ἐνῶ σύμφωνα μέ τήν ἐτυμολογία τῆς λέξης «Ἀπό-κρέας», ἀλλά καί σύμφωνα μέ τίς πιό πάνω ἑρμηνεῖες τῆς λέξης «καρναβάλι» (βλ. ἑρμην. 1, 2, 6) πού σημαίνει ἀποχή ἀπό τό κρέας), ἀρχίζει ἡ περίοδος τῆς νηστείας, μιά περίοδος κατά τήν ὁποία ὁ πιστός ἐντείνει τίς προσπάθειές του στόν ἀγώνα τῆς ἐγκράτειας καί στόν ἀγώνα κατά τῶν παθῶν, ἀντίθετα κατά τήν περίοδο αὐτή («Καρναβάλι») ἔχουμε φαγοπότια ἀλλά καί ἄλλες ἀκόλαστες δραστηριότητες πού θά παραθέσουμε πιό κάτω.
Μέ ποιούς τρόπους «ἑορτάζεται» τό Καρναβάλι; Μέ:
  1.  Μεταμφιέσεις καί ψέματα
  2. Γύμνια καί ἔλλειψη αἰδοῦς
  3. Προκλητικές συμπεριφορές
  4. Χορούς καί μάλιστα συχνά ἔξαλλους
  5.  Ἀσύδωτο φαγοπότι
  6. Μέθες    
  7.  Ξενύχτια-ξεφαντώματα
  8.  Πειράγματα
  9. Βωμολοχίες
  10. Ἄσεμνες μουσικές καί θεατρικές παραστάσεις - ἐκδηλώσεις
  11. Ἀναβίωση ἀρχαίων παγανιστικῶν ἐθίμων
  12. Καθίβρυση-γελοιοποίση τῶν Ἱερῶν καί Ὅσιων σέ πάμπολες περιπτώσεις
  13. Καί ὅλα τά πιθανά παρελκόμενα ὅλων αὐτῶν, μέ συνήθεις, σέ ἐξέχουσα θέση, τίς σαρκικές ἀκολασίες.
Καρναβάλι καί Ἀρχαία Ἑλλάδα:
 «Στήν Ἀρχαία Ἑλλάδα ἀπό τό μεσοχείμωνο μέχρι τήν ἄνοιξη, τελοῦντο πρός τιμήν τοῦ Διόνυσου ἤ Βάκχου οἱ Διονυσιακές ἤ Βακχικές  γιορτές. Ὁ Διόνυσος ἦταν κατ’ ἐξοχήν «Θεός» τῶν λαϊκῶν στρωμάτων, προστάτης τοῦ ἀμπελιοῦ καί τοῦ κρασιοῦ, σύμβολο τῆς χαρᾶς, τῆς ζωῆς καί τοῦ ἀχαλίνωτου κεφιοῦ. Στη διάρκεια τῶν διονυσιακῶν γιορτῶν, οἰ ὀπαδοί τοῦ Διονύσου φοροῦσαν δέρματα ζώων, ἄλειφαν τό πρόσωπό τους μέ τήν τρυγία ( κατακάθι τοῦ κρασιοῦ ) καί στεφανώνταν μέ κισσό, τό ἀειθαλές ἱερό φυτό τοῦ Διόνυσου καί προσπαθοῦσαν νά ἔχουν τήν  μορφή Σατύρων πού ἔμοιαζαν μέ τράγους. Στίς διονυσιακές γιορτές τραγουδοῦσαν τό «Διθύραμβο», οἱ μαλλιαροί σάτυροι χορευτές μεταμφιεσμένοι σέ «γάστρωνες» ( κοιλαράδες ), δαιμονικές φιγοῦρες θά λέγαμε, ἔτσι ὅπως τούς βλέπουμε στίς παραστάσεις τῶν διαφόρων ἀγγείων τῆς ἀρχαιότητας. Ὁ Ἀριστοτέλης στήν «ποιητική» του ἀναφέρει ὅτι ἡ κωμωδία προέρχεται ἀπό τόν «κῶμο» ἤ «κώμη» πού ἦταν ἡ συντροφιά μεθυσμένων πού τραγουδοῦσαν τά «φαλλικά», δηλαδή πειραχτικά καί βωμολοχικά τραγούδια. Οἱ παρέες αὐτές τῶν μεθυσμένων περιφέρονταν στούς δρόμους τῆς πόλης ἤ τοῦ χωριοῦ καί πετοῦσαν αἰσχρολογίες στούς συντοπίτες τους. Ἐπίσης, ἀνάλογες παρέες τριγυρνοῦσαν μέ ἄμαξες καί ξεστόμιζαν ἕνα σωρό βωμολοχίες καί αἰσχρά ἀστεῖα ( ἀπό ἐκεῖ ἔχει μείνει καί ἡ γνωστή φράση: «θά ἀκούσεις τά ἐξ’ ἀμάξης»)! Πρός τιμήν τοῦ Διονύσου τελοῦνταν 4 γιορτές: α) Τά μικρά ἤ κατ’ ἀγρούς Διονύσια, β) Τά Λήναια, γ) Τά Ἀνθεστήρια καί δ) Τά μεγάλα ἤ ἔν ἄστει Διονύσια. Τά Ἀνθεστήρια πού τελοῦνταν τό μῆνα Ἀνθεστηριῶνα ( ἀπό 18 Φεβρουαρίου – 17 Μαρτίου περίπου ), ἦταν ἡ ἀρχιαότερη ἀπό τίς βακχικές γιορτές καί κρατοῦσαν 3 μέρες. Τήν 2η μέρα γινόταν μιά πομπή πού συνέδευε τόν Διόνυσο, ἀνεβασμένο σέ ἕνα ἅρμα πού εἶχε σχῆμα πλοίου, τά μέλη τῆς ἀκολουθίας φοροῦσαν μάσκα. Τόν ρόλο τοῦ Διόνυσου ἔπαιζε ὁ ἄρχων βασιλεῦς. Στά σημερινά χρόνια ὑποκατάστατο τοῦ Διόνυσου θεωρεῖται ὁ βασιλιάς καρνάβαλος ( καί ἡ ἀρχαία πομπή βέβαια εἶναι ἡ σημερινή παρέλαση )».[i]

Καρναβάλι καί Χριστιανισμός:
«Ἀπό τήν ἀρχή ἡ Χριστιανική Ἐκκλησία στάθηκε ἀντίθετη καί ἐπικριτική σέ ὅλες αὐτές τίς γιορτές τῆς ἀχαλίνωτης ἀκολασίας καί κραιπάλης.
Μάλιστα, ὁ Ἅγιος Τιμόθεος, μαθητής τοῦ Ἀπ. Παύλου καί Ἐπίσκοπος Ἐφέσσου, κατά τήν παράδοση, ὑπέστη στήν Ἔφεσσο ἐπί αὐτοκράτορα Δομιτιανοῦ μαρτυρικό θάνατο ἀπό τούς ἐξαγριωμένους ὄχλους τῶν εἰδωλολατρῶν, ἐπειδή σέ κάποια γιορτή αῆς Ἀρτέμιδος τῆς Ἐφεσσίας, «καταγώγιον ὀνομαζομένην», κατέκρινε τά ὄργια τῶν ἐορταστῶν..
Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος στήν Α’ ἐπιστολή του (62μ.Χ) γράφει χαρακτηριστικά «καί διά τοῦτο παραξενεύονται ὅτι σεῖς συντρέχετε μέ αὐτούς εἰς τήν αὐτήν ἐκχείλισιν τῆς ἀσωτίας καί σᾶς βλασφημοῦσιν» · ( Πέτρου Α' 4:4 ),
ἐνῶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν ἐπιστολή του πρός Γαλάτας ( 58 μ.Χ. ) ἀναφέρει ὡς ἔργα τῆς σαρκός τίς: «μέθαι» καί τίς «κῶμαι, ὅπου «κώμη»= εἶναι ἡ θορυβώδης πορεία διασκεδαστῶν ἐπί τῆ ἐρορτῇ θεοῦ τινός».
Κατά τό 2ο αἰῶνα ὁ  Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεῦς μιλάει γιά τούς σύγχρονούς του, τούς για ''γελοίως κατά τας πομπάς σχηματιζομένους" καί τόν 4ο αἰῶνα ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος επιτίθεται κατά τῶν χριστιανῶν γιά τήν "ἀκαταγέλαστον κωμωδίαν" νά καταστρέφουν τό πρόσωπό τους σύμφωνα μέ εἰδωλολατρική συνήθεια, ἐνδύοντας γυναῖκες μέ ἀνδρικά ροῦχα..
Ὅτι καί τόν ἐπόμενο αἰῶνα συνεχίζονταν οἱ μεταμφιέσεις, μαρτυρεῖ ὁ   62ος κανόνας τῆς ἐν Τρούλλῳ Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος καταδικάζει τίς μεταμφιέσεις καί τίς μάσκες, ὅπως καί τούς χορούς καί τούς ἀστεϊσμούς, πού ἐλάμβαναν χῶρα σέ παρόμοιες καρναβαλικές ἐορτές τοῦ παρελθόντος, καί ἐπι­βάλλει στούς κληρικούς πού μετέχουν, τήν ποινή τῆς καθαιρέσεως, στούς δε λαϊκούς τήν ποινή τοῦ ἀφορισμοῦ: «Τάς οὔτω λεγομένας Καλάνδας, καί τά λεγόμενα Βοτά, καί τά καλούμενα Βουμάλια...κατά τι ἔθος παλαιόν καί άλλότριον τοῦ τῶν Χριστιανῶν βίου, ἀποπεμπόμεθα, ὁρίζοντες μηδένα ἄνδρα γυναικεῖαν στολήν ἐνδιδύσκεσθαι ἤ γυναῖκα τήν ἀνδράσιν ἀρμόδιον, ἀλλά μήτε προσωπεῖα κωμικά ἤ σατυρικά ἤ τραγικά ὑποδύεσθαι· μήτε τό τοῦ βδελυκτοῦ Διονύσου ὄνομα τήν σταφυλήν ἐκθλίβοντος ἐν τοῖς ληνοῖς ἐπιβοᾶν.... Τούς οὐν ἀπό τοῦ νῦν τί τῶν προειρημένων ἐπιτελεῖν ἐγχειροῦντας, ἐν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, εἰ μέν κληρικοί εἴεν, καθαιρεῖίσθαι προστάσσομεν, εἰ δε λαϊκοί, ἀφορίζεσθαι».
 Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ( 349-407μ.Χ. ), ἀναφερόμενος στό ἐπιχείρημα ὅτι μέ τίς ἐκδηλώσεις διασκεδάζουν καί εὐφραίνονται οἱ ἄνθρωποι, ξεφεύγουν ἀπό τήν καθημερινότητα, ἀπαντᾶ ὅτι αὐτό εἶναι τελείως παράλογο, διότι ἡ χαρά καί εὐφροσύνη πρέπει νά συμβαδίζουν μέ τήν ἠθική καί τήν εὐπρέπεια.
«Τό νά χαιρόμαστε μέ ὄλα δέν εἶναι  καλό… ἐπειδή καί ὁ μοιχός χαίρεται ὅταν καταστρέψει τόν γάμο τοῦ πλησίον του… ἄς μήν κοιτᾶμε λοιπόν ἄν κάποιος χαίρεται, ἀλλά ἐάν γιά καλό πρᾶγμα χαίρεται».
Παρ' ὅλα αὐτά ἀκόμα καί κατά τόν 12ο αἰῶνα, ὁ Βαλσαμώνας ὁμολογεῖ ὅτι στην ἐποχή του, παρά τίς ἀπαγορεύσεις, τό ἔθιμο τῶν μεταμφιέσεων βρισκόταν σέ ἀκμή.
Ἔτσι οἱ περισσότερες ἀπό τίς διονυσιακές γιορτές τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων πέρασαν στο Βυζάντιο καί ἔφτασαν μέχρι τά χρόνια μας».[ii]
Οἱ τραγικώτερες ἐπιπτώσεις τοῦ Καρναβαλιοῦ:
  •   Βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἀπώλεια τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς
Ἐκτρώσεις ( ἀκόμη καί 100.000 μόνο στήν Πάτρα ἔχουν καταγραφεῖ στίς ἡμέρες διεξαγωγῆς τοῦ Πατρινοῦ Καρναβαλιοῦ. Γενοκτονία!!! ). [iii] 
  • Κατασπατάληση τοῦ πλούτου τῶν Δήμων καί τοῦ Κράτους, α) τή στιγμή πού ὑπάρχουν ἄστεγοι, ἄσιτοι, χρεωμένοι, ἄποροι, β) τή στιγμή πού οἱ Δήμοι ἀφήνουν ἀνεκπλήρωτα ἤ ἐλλιπῆ κοινωφελῆ ἔργα καί γ) τή στιγμή πού βουλιάζουμε οἰκονομικά πανεθνικῶς!
Πῶς πρέπει νά ἀνοίγει τό Τριώδιο στή ζωή τοῦ Χριστιανοῦ πού τόν ἑτοιμάζει γιά τό Πάσχα; Μέ φαγοπότια, κραιπάλες καί ἀκολασίες ἤ μέ ἄλλα πράγματα;
«τό Τριώδιο εἶναι ἕνα ἀπό τά λειτουργικά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας. Στό βιβλίο αὐτό περιέχονται σχεδόν κάθε μέρα ὕμνοι πού λέγονται Τριώδια, ὕμνοι δηλαδή μέ τρεῖς ὠδές. Οἱ ὕμνοι αὐτοί γενικά λέγονται Κανόνες. Οἱ Κανόνες, στήν ἄρτια μορφή τους καί ἀντίθετα πρός τά Τριώδια, ἀποτελοῦνται ἀπό ἐννέα ὠδές. Τί εἶναι οἱ ὠδές;
Ὅλα αὐτά ὡς ἐδῶ εἶναι ἕνα ἀνιαρό μάθημα. Κι ὅμως,  αὐτά παλαιότερα οἱ χριστιανοί τά ἤξεραν καί δέν ἦσαν περιττά γιά τήν εὐσέβειά τους. Ἀντίθετα, αὐτά καί ὅσα γίνονται καί λέγονται στήν Ἐκκλησία, ἦσαν ἐκεῖνα, πού χαρακτήριζαν τήν ὀρθόδοξη εὐσέβεια. ¨Η ἱερή ὑμνολογία, ἡ βυζαντική ψαλμωδία καί ἡ θεία λατρεία γενικά τῆς Ἐκκλησίας, μαζί μέ τήν ἀνάγνωση τῶν Γραφῶν καί τό θεῖο κήρυγμα, εἶναι τά ἱερά γράμματα καί ἡ παιδεία τῶν Ὀρθοδόξων. Γιά μᾶς τούς Ἕλληνες εἶναι καί ἡ ἐθνική μας γλώσσα, γιατί ὅλα αυτἀ εἶναι γραμμένα στά Ἑλληνικά καί ἡ Θεία Γραφή καί οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες. Αὐτό γιά τό Ἔθνος μας εἶναι ἕνα ἐξαιρτεικό προνόμιο. Τριώδιο λέγεται καί ἡ ἐκκλησιαστική περίοδος ἀπό σήμερα ὡς τό Πάσχα, ἐπειδή ὅλο αὐτό τό χρονικό διάστημα, εἶναι σέ χρήση τό λειτουργικό βιβλίο τοῦ Τριωδίου».[iv]
Ἄρα λοιπόν, μέ τό Τριώδιο ξεκινᾶ ἡ πορεία τοῦ Χριστιανοῦ ἀπό τήν «Αἴγυπτο στήν Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας», ἀπό τόν Γολγοθᾶ στήν Ἀνάσταση τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀπό τόν προσωπικό Γολγοθᾶ τῶν θλίψεων, τῶν παθῶν καί τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ χριστιανοῦ, στήν ἀνάσταση τῆς ψυχῆς ἀπό αὐτά καί στήν ἀνάτασή της πρός τά Θεῖα καί Ἐπουράνια! Πορεία κατά τήν ὁποία πρέπει νά ἐντείνονται τά κάτωθι:
  1. ἡ μετάνοια
  2. ἡ κατάνυξη
  3. τά δάκρυα
  4. ἡ νηστεία
  5. ἡ νηφαλιότητα
  6. ἡ προσευχή
  7. ἡ προσοχή τοῦ βίου, νά εἶναι ἐνάρετος
  8. ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ
  9. ἡ ἐξομολόγηση
  10. ὁ ἐκκλησιασμός καί ἡ συμμετοχή στά Θεῖα Μυστήρια
  11. ἡ ἐγκράτεια
  12. ἡ εὐσέβεια
  13. ἡ εὐπρέπεια
  14. ἡ ἁγία πίστη
Ἐπομένως:
  •                Τί σχέση ἔχουν οἱ μάσκες τοῦ Καρναβαλιοῦ μέ Αὐτόν πού λέει: «Ἐγώ είμί ἡ Ἀλήθεια»;
  •                Τί σχέση ἔχουν: ἡ ψεύτικη ἀτμόσφαιρα τοῦ Καρναβαλιοῦ, ὁ δαιμονικός «Καρνάβαλος», ἡ φτιαχτή ὡραιοποίηση, ἡ γελοιοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τοῦ πλησίον μας πού εἴμαστε εἰκόνες Θεοῦ καί ἡ λήθη τῆς πραγματικότητος πού καλούμαστε νά ἀντιμετωπίσουμε μέ σωτηριώδη τρόπο, μέ Αὐτόν πού καταδίκαζε κατ’ ἐξοχήν τήν ὑποκρισία καί τόν «πατέρα της τοῦ ψεύδους διάβολο»;
Τελικό συμπέρασμα γιά τό Καρναβάλι:
( Α΄ Κορινθ. 6, 9-10 )
9 "ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι; μὴ πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται
10 οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι".
καί τί πρέπει νά κάνει ὁ κάθε Χριστιανός;:
( Α΄ Κορινθ. 6, 11 )
11 καὶ ταῦτά τινες ἦτε· ἀλλὰ ἀπελούσασθε, ἀλλὰ ἡγιάσθητε, ἀλλὰ ἐδικαιώθητε ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ καὶ ἐν τῷ Πνεύματι τοῦ Θεοῦ ἡμῶν».
ΟΧΙ ΣΤΟ ΑΘΕΟ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΙΚΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ!
Μ.Σ. ἐκπ/κός

Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2014

Το έθιμο της Τσικνοπέμπτης

http://dimotikoneavrasna.gr/%CF%84%CE%BF-%CE%AD%CE%B8%CE%B9%CE%BC%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%84%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%BD%CE%BF%CF%80%CE%AD%CE%BC%CF%80%CF%84%CE%B7%CF%82

Το έθιμο της Τσικνοπέμπτης

Ένας από τους παιδαγωγικούς στόχους του σχολείου μας είναι να φέρνει τα παιδιά σε επαφή με την ελληνική παράδοση. Για αυτό άλλωστε σε συνεργασία με τους Πολιτιστικούς Συλλόγους των Βρασνών και Νέων Βρασνών, τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων καθώς και τον Αθλητικό Σύλλογο Βρασίδα Βρασνών υλοποιεί Πολιτιστικό Πρόγραμμα με θέμα: « Βρασνά ο τόπος μου»
Μένοντας λοιπόν πιστοί στα έθιμα του τόπου μας και φέτος τηρήσαμε το έθιμο της ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗΣ, ψήνοντας σουβλάκια στο σχολείο μας. Η αυλή του σχολείου μας γέμισε χρώματα και τραγούδια, όπου οι μαθητές  με τη βοήθεια της Διευθύντριας και των εκπαιδευτικών του Σχολείου, αναβίωσαν αποκριάτικα έθιμα και παιχνίδια. Στη συνέχεια και με τη συμμετοχή του πρώην Διευθυντή του Σχολείου, του Προέδρου της Τοπικής Κοινότητας Βρασνών, τους   εκπροσώπους των  Πολιτιστικών  Συλλόγων  Βρασνών και Νέων Βρασνών, του Συλλόγου Γονέων και κηδεμόνων, όπως και του Βρασίδα Βρασνών, χόρεψαν και διασκέδασαν.
Και του χρόνου…















Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014

Με …μάσκες;

«Μη σκιάζεστε στα σκότη! Η λευθεριά σαν της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι της νύχτας το ξημέρωμα θα φέρει». Ι. Πολέμης


Συνηθίσαμε να μιλάμε για μάσκες ή να τις θυμόμαστε κατά την περίοδο της αποκριάς. Λάθος! Οι μάσκες δεν έρχονται μια φορά τον χρόνο και για διασκέδαση. Τις μάσκες τις έχουμε πάντοτε μαζί μας, όλοι! Τις φοράμε κάθε μέρα. Δεν τις αποχωριζόμαστε! Δεν είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της αποκριάς, όπως νομίζουμε, αλλά κι αυτής της καθημερινότητάς μας και της εποχής μας, αν θέλετε.
Γιατί; Μα η μάσκα έρχεται πάντα να κρύψει ό,τι θέλουμε να μην φαίνεται, να μας δείξει διαφορετικούς, συνήθως καλύτερους, να μας βοηθήσει να ξεγελάσουμε, να παραπλανήσουμε, κάποτε δε και να εξαπατήσουμε τον άλλο. Σε κάθε περίπτωση κρύβει την αλήθεια για το τι πράγματι είμαστε, είναι τελικά το σύμβολο της υποκρισίας!

Καθαρές κουβέντες! Τις μάσκες (κι όχι τη μάσκα!) τις φοράμε, λίγο ως πολύ, σαν τα …ρούχα μας!Δηλαδή, παντού και πάντοτε με διάφορα αξεσουάρ! Δεν είναι μόνο οι μεγάλοι ή οι πολιτικοί, όπως κάποιοι υποστηρίζουν, ούτε κάποιοι παράνομοι και καταζητούμενοι που μεταμφιέζονται. Είναι και οι μικροί, είμαστε όλοι! Ανάλογα του τι θέλουμε να φαινόμαστε, τι θέλουμε να κρύψουμε, πού πηγαίνουμε, ποιος θέλουμε να “κερδίσουμε”, τι ζητάμε να επιτύχουμε! Είναι μια μόνιμη κατάσταση, έγιναν τρόπος συμπεριφοράς…
Πίσω απ’τις μάσκες κρύβεται ο φίλος, ο συμμαθητής, ο συνάνθρωπος! Κρύβεται η υστεροβουλία, η ψευτιά, η ιδιοτέλεια, η εκμετάλλευση, η πονηριά, ο δόλος, ακόμη και η χαιρεκακία! Σε κάθε περίπτωση κρύβεται η γνησιότητα. Δείχνει τάχα την ειλικρίνεια, την αγάπη, τη συμπόνια, τη χαρά, τον ηρωισμό, την ανθρωπιά, το ενδιαφέρον, αλλά και τον φιλάνθρωπο, τον καλό χαρακτήρα, την εξαιρετική προσωπικότητα, τον θεοσεβή, τον Χριστιανό, τον ενάρετο, την αλήθεια, ενώ (ποτέ) δεν είναι… Οπότε τι κρύβεται τελικά; Μα ο χειρότερος εαυτός μας. Ναι!
Σκεφθείτε το! Πόσες φορές πήγαμε να συμπαρασταθούμε σε κάποιον, ενώ μέσα μας δεν το πιστεύαμε; Πόσες φορές είπαμε “συγχαρητήρια” και “μπράβο” σε κάποιον άλλο, ενώ μέσα μας αισθανόμαστε εντελώς το αντίθετο; Πόσες φορές δεν πήγαμε χαμογελαστοί και “αεράτοι” κάπου, προκειμένου να επιτύχουμε το σκοπό μας;
Να γιατί ο Βίκτωρ Ουγκώ έλεγε: “Όλα είναι ένα διαρκές καρναβάλι!”
Και να σκεφθεί κανείς ότι Αμερικάνοι γιατροί προετοιμάζονται για τη μεταμόσχευση ολόκληρου του προσώπου! Δηλαδή, όποιος θέλει, θα μπορεί να έχει όποια μάσκα θέλει, μόνιμα φορεμένη! Μόνο που οι ειδικοί επιστήμονες επισημαίνουν πως “μια τέτοια επέμβαση, θα έθετε σε κίνδυνο την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους οι ασθενείς, την κοινωνική τους αποδοχή, καθώς και το πόσο φυσιολογικοί νιώθουν”!Έτσι είναι με τις μάσκες και τα …μασκαρέματα!
Αλλά μάσκες δε φορούν μόνο οι άνθρωποι ως πρόσωπα. Φορούν και πολλά πράγματα του καιρού μας, πολλές θελκτικές καταστάσεις του σήμερα. Η “ωραία” τηλεόραση, το θέαμα που υποτίθεται ότι θα μας ψυχαγωγήσει, τα “κεφάτα” κέντρα της διασκέδασης, η “ανάλαφρη” μουσική, το έντυπο που γοητεύει, η παρέα που συγκινεί, το τσιγάρο, το αλκοόλ και οι ναρκωτικές ουσίες που σου υπόσχονται ότι θα νιώσεις αλλιώς!
Ωραίες φαίνονται οι μάσκες, πολύ ωραίες όλες τους. Εξάλλου γι’αυτό τις χρησιμοποιούμε.Ωστόσο είναι βραχύβιες, πρόσκαιρες, στα σίγουρα προσωρινές. Όσο και το ψέμα που συμβολίζουν! Κι αν είπαν πως “το ψέμα δε ζει για να γεράσει”, γιατί κάποιος μπορεί να …γεράσει εξαπατώντας μόνιμα τους άλλους;
Ναι, ποτέ καμιά μάσκα δε μένει αιώνια στο πρόσωπο κανενός, αργά ή γρήγορα πέφτει, οπότε και στο τέλος η αλήθεια λάμπει. Το πρόσωπό μας, το πραγματικό μας πρόσωπο αποκαλύπτεται πλήρως. Κι αλίμονο αν αυτό είναι άσχημο, τραγικό,  φοβερό ή αποκρουστικό ή τέλος πάντως αυτό που δεν έδειχνε.
Υπό την έννοια αυτή πάντοτε οι μάσκες μας υποβιβάζουν, μας ταλαιπωρούν και μας εκθέτουν!
Μου άρεσε πολύ τούτος ο λόγος του συγγραφέα Ραλφ Έμερσον. Γράφει: “Η κοινωνία είναι ένας χορός μεταμφιεσμένων, όπου όλοι κρύβουν τον πραγματικό τους χαρακτήρα, και ταυτόχρονα τον αποκαλύπτουν κρυπτόμενοι“! Το προσέξατε αυτό το τελευταίο;
Δέστε κι αυτό που είπε ο Ιρλανδός συγγραφέας Όσκαρ Ουάιλτν: “Ο άνθρωπος είναι λιγότερο ο εαυτός του όταν μιλάει ως ο εαυτός του. Δώσ’ του μια μάσκα και θα σου πει την αλήθεια”!
Άραγε το σκεφτήκαμε ποτέ αυτό, δηλαδή το πόσο αποκαλυπτόμαστε εκεί, που νομίζουμε πως… με τη μάσκα κρυβόμαστε;
Κι ένας άλλος συγγραφές, ο Ιταλός Τσέζαρε Παβέζε, τόνισε τούτη την αλήθεια: “Τα τελευταία χρόνια της ζωής είναι σαν το τέλος ενός “πάρτι μασκέ” και τότε που πέφτουν όλες οι μάσκες”! Τι σας θυμίζει; Μα το ότι τίποτα τελικά δε μένει κρυφό στα μάτια του Θεού, αυτός δεν εξαπατάται από τις ψευτιές και τις υποκρισίες μας και στο τέλος, τότε που θα φύγουμε από τούτη τη ζωή, όχι μόνο όλα θα αποκαλυφθούν, αλλά και θα αμειφθούμε όπως και με ό,τι πρέπει.
Λένε πως, όταν οι Αμερικανοί συνέλαβαν τον Σαντάμ Χουσεΐν, για να είναι βέβαιοι ότι δεν είναι κάποιος απ’τους σωσίες του, τον υπέβαλαν σε τεστ DNA, οπότε και παρέκαμψαν τις μάσκες, τις μεταμφιέσεις και όλα τα μασκαρέματα! Ναι, η μορφή μας με όλα αυτά μπορεί να αλλάζει, όχι όμως και το βάθος του εαυτού μας, η ρίζα του, η φύση του.
Και κάτι ακόμη. Ο Χριστός εκείνο που στηλίτευσε μοναδικά ήταν η υποκρισία. Συγχώρησε κάθε αμαρτία, έδειξε κατανόηση σε κάθε αμαρτωλό. Όχι όμως και την υποκρισία, όπως εκείνη των Φαρισαίων. Γιατί απλούστατα ως αμαρτωλός, υπάρχει περίπτωση να καταλάβεις το σφάλμα σου και να μετανοήσεις. Ως υποκριτής, ποτέ!
Λοιπόν, αφού αυτή είναι η φύση της μάσκας, τότε γιατί τη χρησιμοποιούμε;
Αφού μας “βολεύει” τόσο λίγο, όσο και το ψέμα, πόσο μας χρειάζεται πραγματικά;
Αφού τη φορούν όλοι και όλα γιατί δεν είμαστε υποψιασμένοι, οπότε και μας εξαπατούν;
Σαφώς με τις μάσκες παίζει το παιχνίδι της αμαρτίας, με τον πιο “ωραίο” και παραπλανητικό τρόπο ή είναι τελικά η ίδια η αμαρτία;
Κάτω οι μάσκες, λοιπόν! Θέλουμε να αναπνεύσουμε! Να απελευθερωθούμε από την υποκρισία και τη μόνιμη ψευτιά! Είπαν: “Η πιο σημαντική ελευθερία είναι να είσαι αυτό που είσαι πραγματικά”!
Στέφανε, βγάλε γρήγορα και τις δικές σου μάσκες….Μπορείς;
Στέφανος

Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2014

Χριστιανισμός καί καρναβάλι


του Θωμά Ε. Σολδάτου
Καθηγητού Θεολογίας του Γυμνασίου Καλυθιών
  Μέσα στο πάντρεμα των δυο κολοσσιαίων δυνάμεων του ελληνισμού και του χριστιανισμού, ήθη και έθιμα άξια μετάδοσης και μη, πέρασαν ανάμεσα στις γενεές και έφτασαν ως τις μέρες μας, χωρίς οι περισσότεροι να γνωρίζουμε τι έθιμα είναι αυτά, από πού προέρχονται και τι σημαίνουν.

ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΕ...
Ένα τέτοιο έθιμο είναι και η Αποκριά! Η Αποκριά έχει ειδωλολατρική προέλευση. Στα γλέντια αυτά και στα ξεφαντώματα, βρίσκονται τα υπολείμματα θρησκευτικών τελετών, που τα πανάρχαια χρόνια οι λαοί διεξήγαγαν, γιορτάζοντας την έναρξη κάθε καινούργιου χρόνου, ή την αρχή μιας νέας εποχής, της άνοιξης, προσδίδοντας ένα μαγικό χαρακτήρα για ευωχία και καλή σοδιά ξεγελώντας τα κακά πνεύματα της φύσης. Τέτοιες τελετές βρίσκουμε στους αρχαίους Έλληνες, με τις οργιαστικές τελετές προς τιμήν του θεού Διονύσου, καθώς και στα Κρόνια όργια, που γίνονταν στο τέλος κάθε χρόνου προς τιμή του θεού Κρόνου, του προστάτη της σποράς και της γονιμότητας. 
Οι γιορτές αυτές είναι τα περίφημα Σατουρνάλια των Ρωμαίων (από το λατινικό Saturn = Κρόνος), που είναι βελτιωμένη έκδοση των αρχαίων ειδωλολατρικών τελετών. Η λέξη "ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ" προέρχεται από την λατινική λέξη "CARNEVALE" που σημαίνει "ΑΝΤΙΟ ΚΡΕΑΣ". Εξ ου και το δικό μας "ΑΠΟΚΡΕΩ", με το οποίο ονόμαζαν οι Βυζαντινοί την τελευταία ημέρα της ΚΡΕΑΤΟΦΑΓΙΑΣ, χαρακτηρίζοντας έτσι μια περίοδο του εκκλησιαστικού εορτολογίου. Στις εορταστικές αυτές τελετές κάθε έννοια ηθικής καταργούνταν, και μέσα στη γενικότερη αυτή αποδόμηση, οι συμμετέχοντας επιδίδονταν σε κάθε είδους ανηθικότητες, καλύπτοντας την ταυτότητά τους πίσω από την μεταμφίεση.
 Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Η Εκκλησία έχοντας επίγνωση του μαγικο-θρησκευτικού πυρήνα πίσω από τον οποίο κρύβονταν οι αρχέγονες δοξασίες και δεισιδαιμονίες είχε τρεις επιλογές. Η πρώτη ήταν να τις απορρίψει, καταδικάζοντάς τες, ως ειδωλολατρικές. Η δεύτερη, να τις υιοθετήσει συλλήβδην και να τις ενσωματώσει μέσα στη νέα πίστη. Και η τρίτη, να τις αγνοήσει, κρατώντας απέναντι τους μια στάση ουδετερότητας αλλά χωρίς να παύει σε κάθε ευκαιρία να τονίζει την παγανιστική τους προέλευση. Η τρίτη επιλογή κρίθηκε ατύπως προτιμότερη, για τον απλούστατο λόγο ότι ο λαός κουβαλώντας μια τέτοια προγονική παράδοση αιώνων, δεν θα ακολουθούσε εύκολα και αγογγυστί, διότι μέσα στα κύτταρά του κουβαλούσε ιστορικές καταβολές, που μόνο με παιδεία, κατανόηση και αγάπη εκ μέρους της Εκκλησίας, θα μπορούσε κάποτε, ίσως, να αποποιηθεί και να συνειδητοποιήσει αν όχι το βλαβερό, σίγουρα όμως το ανούσιο και αποπροσανατολιστικό των μαγικο-παγανιστικών αυτών τελετών.
Βεβαίως πρέπει να αναφέρουμε πως η Εκκλησία καταδίκασε και απέρριψε τις γιορτές του καρναβαλιού με την 6η Οικουμενική Σύνοδο του 692, όμως με μια υπέροχη στάση ανοχής και αγάπης παρακολούθησε το λαό να το συνδέει, έστω και τυπικά, με το εορτολόγιο της Εκκλησίας, μέσω της εξαγνιστικής Σαρακοστής. Δηλαδή συνδυάζεται το γλέντι ο χορός και το ξεφάντωμα, με την αυστηρή νηστεία και τη λατρεία της Μ. Τεσσαρακοστής, η οποία θα επακολουθήσει. Και θα απαιτήσει από τον πιστό λαό να ακολουθήσει την κατανυκτική λατρευτική ατμόσφαιρα της Εκκλησίας, με τα Απόδειπνα, τους Κατανυκτικούς εσπερινούς και τους Χαιρετισμούς, την μεγάλη πορεία προς το κέντρο των εκδηλώσεων, την Μεγάλη Κυριακή του Πάσχα.

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ
Ποια όμως ήταν η φιλοσοφία και ο σκοπός του καρναβαλιού στους αρχαίους; Τι ήθελε να πετύχει;
Την ανατροπή (αποδόμηση) της τάξης των πραγμάτων.
1. Την αμφισβήτηση των αξιών και της ιεραρχίας
2. Την κατάργηση των ορίων και των καθιερωμένων ηθικών νόμων. Κάνει πέρα όποια άλλη επιταγή και τα ορίζει όλα από την αρχή ανάποδα. Με τις παραπλανητικές μεταμφιέσεις και την εθιμοτυπία της «τρέλας» στο λαό με τον αποκαλυπτικό και τολμηρό λόγο του πρόστυχου, το αναποδογύρισμα έχει αρχίσει. Έτσι τα άτομα που συμμετέχουν στο καρναβάλι δεν μπορούν να καθοριστούν ούτε από φύλο, ούτε από ηλικία, αλλά η «τρέλα» αντικαθιστά τη σοβαρότητα, η κατάχρηση τη συνήθη τιμιότητα, ο αισθησιασμός την εγκράτεια, η ανεξέλεγκτη σεξουαλικότητα τον αυστηρό έλεγχο, η αταξία την τάξη. Κάποιος διαβάζοντας αυτά μπορεί να πει: «όλα αυτά γίνονται αθώα για το έθιμο!» Βεβαίως!
Όμως όλα από αθώα ξεκινάνε! Το ντύσιμο της Αποκριάς με την απροσωπία του καταλήγει και μέσα στο «έθιμο» και έξω από αυτό παρωδία. Στην Πάτρα ας πούμε τα λεγόμενα «μπουρμπούλια» έθιμο είναι, που όλοι μασκαρεμένοι, επιδίδονται σε σεξουαλικά όργια, χωρίς να γνωρίζουν ούτε και οι ίδιοι ποιους ερωτικούς συντρόφους επιλέγουν!!! Έτσι από το «αθώο» αποκριάτικο ντύσιμο χωρίς να το καταλάβουμε μετακινούμαστε στο αποκριάτικο «αθώο» γδύσιμο, με όλα τα επακόλουθά του. Στον Τύρναβο οι Μπουρανήδες χορεύουν γύρω από φαλλικά ομοιώματα.... γιορτάζοντας τον ερχομό της άνοιξης και την... αναγέννηση της φύσης! Και ας μην ξεχνάμε, πως κάποιοι πίσω από μια μάσκα και στο τέλος κάθε ειρηνικής πορείας αμαυρώνουν τις ειρηνικές επετειακές εκδηλώσεις οι οποίες καταλήγουν σε καταστροφή δημοσίων και ιδιωτικών περιουσιών.
Ο Χριστιανισμός είναι υπέρ του ΠΡΟΣΩΠΟΥ ως εικόνα Θεού, ο οποίος ΑΠΟΚΑΛΥΦΘΗΚΕ ΩΣ ΠΡΟΣΩΠΟ στον άνθρωπο και προτάσσει την τελείωση του ανθρώπου μέσα από τον προσωπικό του αγώνα, για να φτάσει στην ύψιστη ηθική τελείωση καθ' επιταγή του Δημιουργού του. Κάθε παρέκκλιση από το σκοπό αυτό η Εκκλησία δεν το επικροτεί, χωρίς όμως πάντα και ευθέως να το καταδικάζει. Με την τέλεια αγάπη της, ανέχεται και υποδεικνύει σιωπηλά το σωστό δρόμο, τη σωστή πορεία και καλεί τους ανθρώπους να γνωρίσουν την αλήθεια. Και τότε μόνος του ο καθένας θα εγκαταλείψει τα προσωπεία αυτά, που δεν συνεισφέρουν σε τίποτα στον αγώνα του, αλλά αντίθετα τον αποπροσανατολίζουν και τον παραπλανούν.
Πιστεύω ότι περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη εορτή, το Καρναβάλι αποτελεί πρόκληση για τον κάθε Χριστιανό, ο οποίος καλείται να μην παραδίδεται απαίδευτα στα πολιτιστικά δρώμενα της κοινωνίας, όσο κι αν αυτό είναι της μόδας σήμερα, αλλά, αντίθετα, να τα ελέγχει γνωρίζοντας την προέλευση τους.




Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2014

ΞΕΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΜΑΣ ΠΕΙ ΕΝΑ ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑ ΓΙΑ ΧΤΑΠΟΔΙΑ (ΤΟ ΖΗΤΑ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΙΑΣ ΣΕ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ)???

, ΠΑΙΔΕΊΑ «νανούρισμα για …χταπόδια» και λοιπά μαλάκια. Διάβασα σε κάποια ιστοσελίδα μια επιστολή ενός αγανακτισμένου και μάλλον εξοργισμένου γονέα, γιατί όπως γράφει, στο γιο του και τους συμμαθητές του που πηγαίνουν Δ΄ δημοτικού, τους δόθηκε σαν άσκηση στο Ανθολόγιο να συνθέσουν ένα «νανούρισμα για χταπόδι». Το ταλαίπωρο το παιδί δεν μπορούσε, οπότε, όπως συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις, ανέλαβαν οι γονείς να βγάλουν το φίδι (το χταπόδι στη συγκεκριμένη περίπτωση) από την τρύπα. Έψαξε ο άνθρωπος μήπως υπάρχει κάτι σχετικό στην ποιητική ή δημοτική μας παράδοση, πλην εις μάτην. Νανουρίσματα για χταπόδια ακόμη δεν γράφτηκαν ούτε και κάποιος ποιητής, έστω σουρεαλιστής, εμπνεύστηκε από σχετικό θέμα. (Για όσους ενδιαφέρονται η σχετική μεγαλοφυής δραστηριότητα «καμαρώνει» στη σελ. 22 του Ανθολόγιου των Γ΄ και Δ΄ δημοτικού). Φιλότιμος γονέας ο αγανακτών, επειδή δεν ήθελε να ντροπιαστεί στα μάτια του παιδιού του και να ελεγχθεί ως ανίκανος (είχε λάβει και σχετική «εντολή» από τη σύζυγο), ανέλαβε να συνθέσει ο ίδιος ένα «χταποδονανούρισμα», επικαλούμενος, όπως ο αρχαίος ραψωδός, την μούσα των ποιητών. Βρήκε ένα παραδοσιακό νανούρισμα, για παιδιά και όχι για θαλασσινά, άλλαξε κάποιες λέξεις και ιδού το αποτέλεσμα (το παραθέτω και προς τέρψιν, αλλά κυρίως, «για να ξεντροπιάσει» και άλλους διαπορούντες γονείς). «Κοιμήσου χταποδάκι μου κι η μοίρα σου δουλεύει/ και το καλό σου ριζικό, σου κουβαλεί και φέρνει/ κοιμάται νιο, κοιμάται νιο, κοιμάται νιο σφουγγάρι/ κοιμάται το χταποδάκι μου στ’ άσπρο τ’ ακρογιάλι./ Ο ύπνος τρέφει τα χταποδάκια κι η υγειά τα μεγαλώνει/ και η κυρά η Γοργόνα τα καλοξημερώνει./ Κοιμάται το χταποδάκι μου με τη γλυκιά του μάνα/ κοιμάται το χταποδάκι μου στην κοραλλένια κούνια/ στην φιλντισένια, στη χρυσή και στη μαργαριταρένια./ Κοιμήσου συ, χταπόδι μου, κι εγώ σε νανουρίζω/ κι εγώ την κούνια σου κουνώ, γλυκά να σε κοιμίζω./ Κοιμήσου στρείδι, κοιμήσου μύδι, κοιμήσου, νιο σφουγγάρι/ κοιμήσου, κυρά θάλασσα με τ’ αργυρό σου ψάρι». Γράφει εν συντριβή ο άνθρωπος στο τέλος «και ποιητής εκ του προχείρου/ έχει τη μορφή του χοίρου». Δυστυχώς τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, για να είναι αστεία. Μιλάμε για βιβλία γλώσσας, που όπως έχω ξαναγράψει, αποτελούν για τον μικρό μαθητή ενσάρκωση της κοινωνίας στην οποία το σχολείο τον οδηγεί (όπως και ο δάσκαλος). Με τα νέα βιβλία «Γλώσσας» του δημοτικού έχουμε για πρώτη φορά στην ιστορία την υποχώρηση του λογοτεχνικού κειμένου κατά 40%, την σχεδόν εξαφάνιση του άφθαστου δημοτικού μας τραγουδιού και την εισαγωγή νέων κειμενικών ειδών όπως συνταγές μαγειρικής, μικρές αγγελίες, διαφημίσεις, αφίσες, οδηγίες χρήσεως καφετιέρας, άρθρα από εφημερίδες και περιοδικά, κείμενα από το Διαδίκτυο. Ένας πραγματικός ορυμαγδός συνονθυλευματικής υφής κειμένων, με αποτέλεσμα τελειώνοντας η διδακτική ώρα της «Γλώσσας», ο δάσκαλος να αναρωτιέται περίλυπος «τι δίδαξα τώρα» και ο μαθητής «τι έμαθα τώρα». Τα κείμενα στις περισσότερες περιπτώσεις είναι για «χαβαλέ», παρά για βιωματική προσέγγιση και γλωσσική καλλιέργεια. Τα περισσότερα αποτελούν προπαιδεία καταναλωτισμού, αποϊεροποιούν αξίες διαχρονικές, βάλλουν τεχνηέντως κατά του αξεπέραστου πολιτισμού μας. Στα δημοτικά μας τραγούδια και δη στα νανουρίσματα, για να μιλήσω για το συγκεκριμένο παράδειγμα, σύμφωνα με τον μεγάλο μας λαογράφο Νικόλαο Πολίτη «αποτυπώνεται ακραιφνής και ακίβδηλος ο εθνικός μας χαρακτήρας…εγκατοπτρίζουν πιστώς και τελείως τον βίον και τα ήθη, τα συναισθήματα και την διανόησιν του ελληνικού λαού και εξωραΐζοντα διά του ποιητικού διακόσμου, αναζωπυρούν τας αναμνήσεις των εθνικών περιπετειών». (Ν. Πολίτη «δημοτικά τραγούδια», σελ. 7, εκδ. «Καλοκάθη»). Το δημοτικό τραγούδι «αναζωπυρεί» την μνήμη, την εθνική μνήμη, συντηρεί, όπως έλεγε ο Σολωμός, το εθνικό φρόνημα. Έχουμε θαυμάσια νανουρίσματα, με τα οποία, όχι μόνο αποκοίμιζαν, αλλά και παιδαγωγούσαν οι μανάδες τα παιδιά τους. «Κάμε Χριστέ και Παναγιά και θρέψε το παιδί μου/ να μεγαλώσει, να θραφεί, καλό παιδί να γίνει/ τύχη χρυσή ας του δίνετε και φώτιση μεγάλη/ να μάθει γράμματα πολλά και φρόνιμο να γίνει…». Διαμάντια αειλαμπή του λαού μας αυτά τα ποιήματα, «στη γλώσσα που διαβάζουνε/ οι αγράμματοι κι αγιάζουνε» (Ελύτης). Θα μπορούσαν τα «σαΐνια» που έγραψαν το Ανθολόγιο να ζητήσουν από τους μαθητές να βρουν παραδοσιακά νανουρίσματα, να διαβαστούν στην τάξη, να συγκινηθούν τα παιδιά, να ακούσουν πως «ο καθείς μας χρεωστεί βοήθεια να δίνει/ εις τα σχολειά, στις εκκλησιές και στα ορφανεμένα», όπως ωραιότατα τελειώνει το προαναφερθέν νανούρισμα από την περιοχή της Χίου. Γελοιότητες του τύπου «νανούρισμα για χταπόδια», «οδηγίες χρήσεως καφετιέρας» και λοιπές αξιοθρήνητες ανοησίες, όχι μόνο υποτιμούν την νοημοσύνη δασκάλων και μαθητών, αλλά καθιστούν το γλωσσικό μάθημα νωχελικό, άνευρο, άνοστο, αποτυχημένο. Κουράζουμε τις εύπλαστες ψυχές των παιδιών μας με όλες αυτές τις υπανάπτυκτες, τις ασήμαντες «καινοτομίες». Σε απόγνωση και εμείς οι δάσκαλοι με όλες αυτές τις βαθυστόχαστες τιποτολογίες. «Νανούρισμα για χταπόδια», η αναγωγή της αποχαύνωσης σε παιδαγωγική μέθοδο, λες και στόχος του σχολείου είναι να διασκεδάζει τα παιδιά, να παίζει τον ίδιο ρόλο που έχει η τηλεόραση στη μέση του σαλονιού: μια παρέλαση εικόνων από τις οποίες δεν βγαίνει κανένα νόημα. Ίσως υπερβάλλω, αλλά έχω την αίσθηση πως το ελληνικό σχολείο, τα βιβλία ειδικότερα, τα διατρέχει ένα μίσος για το παρελθόν μας. Περιφρονούν «αναφανδόν ό,τι παλαιόν, ό,τι εγχώριον, ό,τι ελληνικόν», όπως θα έλεγε ο Παπαδιαμάντης. Ό,τι δεν έχει πρόσφατη ημερομηνία, καθίσταται ύποπτο. Ύποπτα τα κείμενα που προβάλλουν πρότυπα θάρρους, ηρωισμού και αυταπάρνησης. Επικίνδυνα τα μαθήματα που φωτίζουν την προσφορά της Εκκλησίας στην διατήρηση του Γένους. Προγραμμένοι οι παλιοί μας λογοτέχνες, οι μάστορες του λόγου, περιφρονημένη η δημοτική μας ποίηση, τα αριστουργήματα της πονεμένης Ρωμιοσύνης. Τα ίδια και στην γλώσσα μας. «Όλα γίνονται στην Ελλάδα σα να μας κινεί ένα θανάσιμο μίσος για τη λαλιά μας. Στα χρόνια μας, πρέπει να μην το ξεχνάμε, το ζήτημα δεν είναι πια αν θα γράφουμε καθαρεύουσα ή δημοτική. Το τραγικό ζήτημα είναι αν θα γράφουμε ή όχι ελληνικά» θα πει ο Σεφέρης. Ίσως είναι καιρός, να καταλάβουν όλοι αυτοί «οι τροπαιούχοι του άδειου λόγου», πως μια πραγματική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, δεν σημαίνει μόνο προσαρμογή στα σύγχρονα δεδομένα – που κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να μας τα εξηγήσει – αλλά και επιστροφή στα καθ’ ημάς, που μόρφωσαν γενιές Ελλήνων και δεν αστόχησαν. Γιατί «το δέντρο μεγαλώνει από τα κλαδιά του αλλά και από τις ρίζες του». Δημήτρης Νατσιός δάσκαλος-Κιλκίς .